تکرر ادرار عارضه‌ای است که بسیاری از مردان را تحت تاثیر قرار می‌دهد، به خصوص با افزایش سن. مشخصه آن، نیاز به ادرار بیشتر از حد معمول، گاهی حتی چندین بار در چند ساعت است. تکرر ادرار میتواند در فعالیت‌های روزانه، کیفیت خواب و عملکرد جنسی شما اختلال ایجاد کند. همچنین ممکن است نشانه‌ای از یک مشکل اساسی سلامتی باشد که نیاز به مراقبت پزشکی دارد. در مطلب از مجله آنلاین باسلامت علل احتمالی، علائم و گزینه‌های درمانی تکرر ادرار در مردان را بررسی خواهیم کرد. همچنین نکاتی در مورد نحوه پیشگیری و مدیریت این عارضه به شما همراهان گرامی ارائه خواهیم داد.
علت تکرر ادرار در مردان چیست؟
تکرر ادرار به نیاز بیشت از حد معمول برای تخلیه ادرار گفته میشود. از آنجایی که هر انسان با دیگری متفاوت است، دلایل زیادی نیز برای تکرر ادرار در مردان وجود دارد که از خوش خیم تا جدی متغیر هستند. برخی از رایج‌ترین آن‌ها عبارتند از:
1- عفونت دستگاه ادراری (UTI)
یکی از علل مهم تکرر ادرار در مردان، این نوع عفونت سیستم ادراری است که شامل کلیه‌ها، مثانه، حالب و مجرای ادرار میشود. بهتر است بدانید عفونت ادراری در زنان شایع‌تر از مردان است، اما همچنان میتواند مردان را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد.
نیاز به تخلیه ادرار بیش از اندازه در طول روز، میتواند باعث سوزش یا درد در هنگام ادرار، ادرار کدر یا خونی، تب و ناراحتی در قسمت پایین شکم شود که یک مشکل آزار دهنده است.
2- مشکلات پروستات
پروستات غده‌ای است که مایعی برای منی تولید می‌کند. در زیر مثانه قرار دارد و مجرای ادرار را احاطه کرده است. با افزایش سن، پروستات میتواند بزرگ، ملتهب یا سرطانی (سرطان پروستات) شود. این شرایط میتواند به مثانه و مجرای ادرار فشار وارد کند و تخلیه کامل مثانه را دشوارتر کند و باعث تکرر ادرار شود.
3- مثانه بیش فعال (OAB)
بیش فعالی مثانه وضعیتی است که در آن، عضلات مثانه به طور غیرارادی منقبض می‌شوند و حتی زمانی که مثانه پر نیست، میل شدید و ناگهانی برای ادرار کردن ایجاد می‌کند.
به همین دلیل، OAB یا بیش فعالی مثانه، میتواند در اثر آسیب عصبی، سنگ مثانه، تومورهای مثانه یا عوامل دیگر ایجاد شود. این عارضه همچنین ممکن است باعث بی اختیاری ادرار (نشت ادرار) یا شب ادراری (تکرر ادرار در شب) شود.
4- دیابت
دیابت یک بیماری مزمن است که بر نحوه استفاده بدن از گلوکز (قند) برای انرژی تأثیر می‌گذارد. وقتی سطح قند خون خیلی بالاست، کلیه‌ها سعی می‌کنند گلوکز اضافی را از طریق ادرار دفع کنند.
این قضیه منجر به افزایش تولید ادرار و تکرر ادرار میشود که میتواند نشانه از یک بیماری جدی‌تر باشد. دیابت همچنین میتواند به اعصابی که عملکرد مثانه را کنترل می‌کنند آسیب برساند و در نتیجه باعث OAB یا بی اختیاری ادرار شود.
5- علل دیگر
برخی از عوامل دیگر که می‌توانند در تکرر ادرار در مردان نقش داشته باشند عبارتند از: نوشیدن بیش از حد مایعات، به ویژه نوشیدنی‌های کافئین دار یا الکلی که یکی از عاملین اصلی تکرر ادرار هستند.
مصرف برخی داروها، مانند دیورتیک‌ها (قرص‌های آب)، آنتی هیستامین‌ها یا داروهای ضد افسردگی؛ داشتن اضطراب یا استرس؛ یا داشتن انسداد مجاری ادراری، مانند سنگ کلیه یا تنگی از دیگر علل ادرار بیش از حد در مردان به شما می‌روند.
تکرر ادرار در مردان چه علائمی دارد؟
علت اصلی تکرر ادرار در مردان این است که شاید نشانه از یک مشکل زمینه یا بیماری در مجرای ادراری باشد. معمولاً بیش از هشت بار در روز یا بیش از دو بار در شب یه عنوان تکرر ادرار شناخته میشود.
با این حال، بسته به علت زمینه‌ای، تکرر ادرار ممکن است با علائم دیگری نیز همراه باشد، مانند:
- فوریت: احساس نیاز شدید و ناگهانی به ادرار کردن.
- دودلی: مشکل در شروع یا حفظ جریان ادرار.
- جریان ضعیف: داشتن جریان ادرار آهسته یا قطع شده.
- تخلیه ناقص: احساس عدم تخلیه کامل مثانه پس از ادرار کردن.
- درد یا ناراحتی: احساس سوزش، سوزش یا فشار در حین یا بعد از ادرار کردن.
- خون: مشاهده خون یا لخته شدن خون در ادرار.
- بو: استشمام بوی بد یا غیرعادی از ادرار.
- تب: داشتن دمای بدن بالا.
- لرز: احساس سرما و لرز..
- حالت تهوع: احساس بیماری در معده.
- کمردرد: احساس درد در ناحیه کمر یا پهلو.
- درد لگن: احساس درد در ناحیه تحتانی شکم یا کشاله ران.
اگر هر یک از این علائم را همراه با تکرر ادرار دارید، باید در اسرع وقت برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه کنید.
چگونه تکرر ادرار در مردان تشخیص داده میشود؟
برای تشخیص علت تکرر ادرار در مردان، پزشک در مورد سابقه پزشکی، علائم، عادات سبک زندگی و داروها سوال می‌پرسد. پزشک همچنین یک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد که ممکن است شامل بررسی شکم، اندام تناسلی، پروستات و رکتوم برای برسی هر گونه علائم عفونت، التهاب، بزرگ شدن یا انسداد باشد.
همچنین پزشک ممکن است برای تایید تشخیص و رد سایر شرایط آزمایشاتی را تجویز کند. این آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- آزمایش ادرار: این آزمایشی است که ادرار را از نظر وجود خون، باکتری، گلوکز، پروتئین یا سایر موادی که ممکن است نشان دهنده عفونت، دیابت، بیماری کلیوی یا سایر مشکلات باشد، تجزیه و تحلیل می‌کند.
- کشت ادرار: این آزمایشی است که نوع و تعداد باکتری‌های موجود در ادرار را شناسایی می‌کند که میتواند به تعیین علت و شدت عفونت ادراری کمک کند.
- آزمایش‌های خون: آزمایشی است که سطح گلوکز، کراتینین، نیتروژن اوره خون (BUN) و سایر مواد موجود در خون را اندازه‌گیری می‌کند و میتواند عملکرد کلیه‌ها و وجود دیابت یا سایر بیماری‌های سیستمیک را نشان دهد.
- سونوگرافی: از امواج صوتی برای ایجاد تصاویری از کلیه‌ها، مثانه، پروستات و مجرای ادرار استفاده می کند که میتواند اندازه، شکل و ساختار این اندام‌ها را نشان دهد و هر گونه ناهنجاری مانند سنگ، تومور یا کیست را تشخیص دهد.
- سیستوسکوپی: این یک آزمایش است که شامل قرار دادن یک لوله نازک و انعطاف پذیر با دوربین و نور (سیستوسکوپ) در مجرای ادرار و مثانه است که به پزشک اجازه می‌دهد تا داخل این اندام‌ها را ببیند و نمونه‌هایی از بافت یا مایع را برای تجزیه و تحلیل بیشتر بگیرد. .
- تست‌های یورودینامیک: این تست‌ها فشار، حجم و جریان ادرار در مثانه و مجرای ادرار را اندازه‌گیری می‌کنند، که میتواند به ارزیابی میزان عملکرد عضلات مثانه و اسفنکتر و وجود انسداد یا آسیب عصبی کمک کند.
آیا تکرر ادرار در مردان می تواند نشانه یک بیماری جدی باشد؟
در صورتی که تکرر ادرار در مردان میتواند ناشی از یک بیماری زمینه‌ای باشد که بر سیستم ادراری یا سایر اندام‌ها تأثیر بگذارد، برای شناخت علائم مهم بیماری زمینه‌ای که با ادرار بیش از اندازه همراه هستند، در ادامه مهم‌ترین این بیماری‌ها را برایتان توضیح می‌دهیم.
سرطان پروستات
نوعی سرطان است که منشا آن غده پروستات می‌باشد. سرطان پروستات میتواند باعث تکرر ادرار، به ویژه در شب، مشکل در ادرار، جریان ضعیف، خون در ادرار یا مایع منی، اختلال نعوظ، درد در پشت یا باسن و کاهش وزن شود.
بهتر است بدانید سرطان پروستات شایع‌ترین سرطان و دومین علت مرگ ناشی از سرطان در بین مردان است. تشخیص و درمان به موقع میتواند شانس بقا و کیفیت زندگی را بهبود بخشد.
سرطان مثانه
یکی از دیگر از نشانه‌های تکرر ادرار که نشان از یک بیماری زمینه‌ای است، میتواند سرطان مثانه باشد که از پوشش داخلی مثانه شروع میشود. سرطان مثانه میتواند باعث تکرر ادرار، فوریت، درد یا سوزش در هنگام ادرار، خون در ادرار، درد لگن و کاهش وزن شود.
سرطان مثانه در مردان مسنی که سیگار می‌کشند یا در معرض مواد شیمیایی خاصی قرار گرفته‌اند، شایع‌تر است. گزینه‌های درمانی شامل جراحی، شیمی درمانی، پرتودرمانی، ایمونوتراپی یا ترکیبی از این روش‌ها است.
بیماری کلیوی
یکی از اصلی‌ترین بیماری‌های زمینه‌ای که دلیل مهمی برای تکرر ادرار به شمار می‌رود، بیماری کلیوی است و این وضعیت، بر عملکرد کلیه‌ها تأثیر می‌گذارد که مسئول تصفیه مواد زائد و مایعات اضافی از خون هستند.
بیماری کلیوی میتواند باعث تکرر ادرار به خصوص در شب و همچنین تورم در پاها، خستگی، حالت تهوع، خارش، گرفتگی عضلات و فشار خون بالا شود.
نارسایی قلبی
نارسایی قلبی وضعیتی است که در آن قلب نمی‌تواند خون کافی برای رفع نیازهای بدن پمپ کند. نارسایی قلبی میتواند باعث تکرر ادرار در شب (شب ادراری) شود که بسیار آزار دهنده است و کیفیت خواب را به هم می‌زند.
بهتر است به این نکته توجه داشته باشید که اگر تکرر ادرار همراه با هر یک از این علائم یا عوامل خطر دارید، باید فوراً برای تشخیص و درمان با پزشک مشورت کنید.
آیا می توان از تکرر ادرار در مردان جلوگیری کرد؟
در صورتی که تکرر ادرار ناشی از یک بیماری زمینه‌ای نباشد، می‌توان با رعایت نکات ساده از تکرر ادرار رایج در مردان جلوگیری کرد یا آن را کاهش داد. راه‌هایی مانند:
- به اندازه کافی آب بنوشید تا هیدراته بمانید، اما از نوشیدن مایعات زیاد قبل از خواب یا قبل از بیرون رفتن خودداری کنید.
- مصرف کافئین، الکل، نوشابه‌های گازدار و شیرین کننده‌های مصنوعی را محدود کنید، زیرا می‌توانند مثانه شما را تحریک کنند و برون روی ادرار را افزایش دهند.
- از غذاهای تند، اسیدی یا سرشار از قند اجتناب کنید، زیرا باعث بدتر شدن علائم تکرر ادرار می‌شوند.
- سیگار را ترک کنید، زیرا به مثانه شما آسیب می‌رساند و خطر ابتلا به سرطان مثانه را افزایش می‌دهد.
- وزن مناسب خود را حفظ کنید، زیرا چاقی میتواند فشار بیشتری را بر مثانه و عضلات کف لگن وارد کند.
- تمرینات کف لگن (همچنین به عنوان تمرینات کگل شناخته میشود) انجام دهید، زیرا عضلات کنترل کننده ادرار را تقویت کرده و از نشت آن جلوگیری می‌کنند.
- استرس را مدیریت کنید، زیرا میتواند بر عملکرد مثانه تأثیر بگذارد و باعث OAB یا بی اختیاری ادرار شود.
- برنامه درمانی تجویز شده توسط پزشک را دنبال کنید، که ممکن است شامل دارو، جراحی یا سایر روش‌های درمانی باشد.
چه زمانی برای تکرر ادرار باید به پزشک مراجعه کرد؟
همانند تمام دیگر عارضه‌ها، در صورتی که از تکرر ادرار در رنج هستید، بهتر است بلافاصله به پزشک مراجعه کنید، زیرا نه خود درمانی، بلکه مراجعه به یک پزشک متخصص میتواند به شما در رفع این مشکل کمک کند. اگر این علائم را دارید باید به پزشک مراجعه کنید
- در فعالیت های روزانه، کیفیت خواب یا عملکرد جنسی شما اختلال ایجاد می‌کند.
- باعث درد، ناراحتی یا خجالت شما میشود.
- با علائم دیگری مانند خون در ادرار، تب، کمردرد یا درد لگن همراه است.
- پس از استفاده از داروهای خانگی یا تغییر شیوه زندگی بهبود نمی‌یابد.
- ناشی از یک بیماری زمینه‌ای است که نیاز به مراقبت پزشکی دارد.
سخن آخر
بیرون روی‌های ادراری، آن هم زمانی که از حد معمول خود فراتر رود، ممکن است باعث آزار و اذیت شده و ریتم زندگی عادی را به هم بزند. در این صورت بهتر است برای تشخیص علل تکرر ادرار به پزشک مراجعه کنید. بهتر است بدانید تکرر ادرار در مردان، یک بیماری شایع است که میتواند علل و درمان‌های مختلفی داشته باشد. با درک علل احتمالی، علائم و گزینه‌های درمانی تکرر ادرار در مردان، می‌توانید اقداماتی را برای پیشگیری و مدیریت این وضعیت و بهبود کیفیت زندگی خود انجام دهید.
