بیماری زونا یک عفونت ویروسی است که باعث ایجاد بثورات دردناک در یک طرف بدن میشود. این بیماری توسط همان ویروسی ایجاد میشود که باعث آبله مرغان میشود، و به آن ویروس واریسلا زوستر می‌گویند. اگر در گذشته آبله مرغان داشته‌اید، این ویروس می‌تواند در سلول‌های عصبی خفته بماند و بعداً در زندگی به عنوان زونا دوباره فعال شود.
بیماری زونا می‌تواند هر فردی را که آبله مرغان داشته است را تحت تاثیر قرار دهد، اما در افراد مسن و افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف شایع‌تر و شدیدتر است. این بیماری پوستی همچنین عوارضی مانند نورالژی پس از تبخال ایجاد می‌کند، وضعیتی که باعث درد مزمن عصبی پس از بهبودی بثورات میشود.
در این مطلب از مجله آنلاین باسلامت توضیح خواهیم داد که علائم زونا چیست، چه چیزی باعث زونا میشود، چگونه زونا تشخیص داده میشود و چگونه بیماری زونا را درمان کنیم.
علائم زونا چیست؟
شایع‌ترین علائم زونا، بثورات دردناکی است که در یک طرف صورت یا بدن ظاهر میشود. بثورات معمولاً شامل تاول‌هایی است که طی 7 تا 10 روز، پوسته پوسته می‌شوند و طی 2 تا 4 هفته از بین می‌روند.
بهتر است بدانید برخی از افراد ممکن است دچار بثورات پوستی نشوند، اما همچنان در ناحیه آسیب دیده درد داشته باشند. به وضعیت هرپت زوستر سینوس می‌گویند.همچنین بثورات ممکن است با علائم دیگری مانند:
- تب
- سردرد
- لرز
- خستگی
- حالت تهوع
- حساسیت به نور
- احساس سوزن سوزن شدن، سوزش یا خارش روی پوست قبل از ظاهر شدن بثورات
چه چیزی باعث زونا می شود؟
زونا در اثر فعال شدن مجدد ویروس واریسلا زوستر ایجاد میشود که پس از بهبودی از آبله مرغان در سلول‌های عصبی شما خفته باقی می‌ماند و دوباره فعالیت خود را در بدن شروع می‌کنند.
زمانی که سیستم ایمنی بدن شما توسط عواملی مانند سالخوردگی، فشار، بیماری، جراحت، داروها، سرطان و HIV/AIDS ضعیف شود، ویروس فعال شده مجدد در امتداد رشته‌های عصبی به سمت پوست حرکت می‌کند و در آنجا باعث التهاب و تاول می شود.
بسته به اینکه کدام اعصاب درگیر هستند، ویروس می‌تواند سایر قسمت‌های بدن مانند چشم، گوش، دهان یا مغز را نیز تحت تأثیر قرار دهد.
زونا چگونه تشخیص داده میشود؟
بیماری پوستی زونا معمولا بر اساس سابقه پزشکی و معاینه فیزیکی تشخیص داده میشود. پزشک از بیمار در مورد علائم سوال می کند و پوست را برای علائم بثورات یا تاول بررسی می‌کند.
پزشک، همچنین ممکن است یک نمونه مایع از یک تاول یا سواب از ناحیه آسیب دیده بگیرد و آن را برای آزمایش به آزمایشگاه بفرستد تا به خوبی مطمئن شود که چگونه باید این بیماری را درمان کند.
اگر بیمار دارای عوارض یا عوامل خطر دیگری، مانند درگیری چشم یا ضعف سیستم ایمنی داشته باشد، پزشک ممکن است آزمایش‌های اضافی مانند آزمایش خون، معاینه چشم یا آزمایش‌های تصویربرداری را برای ارزیابی میزان عفونت و رد سایر شرایط تجویز کند.
چگونه بیماری زونا را درمان کنیم؟
با توجه به پیشرفت روز افزون علم، اما هنوز هیچ درمانی برای زونا وجود ندارد، با این حال درمان‌هایی وجود دارد که می‌توانند به کاهش درد و طول مدت عفونت و جلوگیری از عوارض کمک کند.
همچنین علاوه بر این نوع درمان‌ها، باید با استراحت کافی، نوشیدن مایعات زیاد، رژیم غذایی متعادل و دوری از استرس، از سلامت عمومی خود نیز مراقبت کنید. در ادامه برای این که بدانید بهترین راه‌های درمان بیماری زونا چیست، این درمان‌ها عبارتند از:
داروهای ضد ویروسی
این داروها می‌توانند به جلوگیری از تکثیر ویروس و تسریع روند بهبودی کمک کنند. اگر ظرف 72 ساعت پس از اولین علامت زونا مصرف شوند، بیشترین تاثیر را دارند. برخی از نمونه‌های داروهای ضد ویروسی آسیکلوویر، والاسیکلوویر و فامسیکلوویر هستند.
مسکن‌ها
این داروها می‌توانند به کاهش درد و ناراحتی ناشی از زونا کمک کنند. آنها شامل داروهای بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا استامینوفن و همچنین داروهای تجویزی مانند مواد افیونی یا گاباپنتین هستند.
کرم های موضعی
این محصولات می‌توانند به تسکین پوست و جلوگیری از عفونت کمک کنند. آنها شامل لوسیون کالامین، کرم کپسایسین یا تکه‌های لیدوکائین هستند.
درمان‌های خانگی
این روش‌ها می‌توانند به تسکین علائم و بهبودی کمک کنند. آنها شامل استفاده از کمپرس سرد یا کمپرس یخ در ناحیه آسیب دیده، حمام کردن بلغور جو دوسر یا حمام جوش شیرین، پوشیدن لباس‌های گشاد، و اجتناب از خراشیدن یا دست زدن به تاول‌ها هستند.
چگونه از زونا جلوگیری کنیم؟
بهترین راه برای پیشگیری از زونا، واکسینه شدن در برابر آبله مرغان و زونا است. واکسن آبله مرغان (واریسلا) می‌تواند از شما در برابر ابتلا به آبله مرغان محافظت کند و خطر ابتلا به زونا را در مراحل بعدی زندگی کاهش دهد.
واکسن زونا (زوستر) می‌تواند ایمنی شما را در برابر ویروس واریسلا زوستر تقویت کند و شانس ابتلا به زونا یا ابتلا به یک مورد شدید زونا را کاهش دهد.
واکسن آبله مرغان برای کودکان 12 تا 15 ماهه و دوباره بین 4 تا 6 سال توصیه میشود. واکسن زونا برای بزرگسالان 50 سال و بالاتر توصیه میشود. حتی اگر قبلاً زونا داشته‌اید یا مطمئن نیستید که قبلاً آبله مرغان را تجربه کرده‌اید، می‌توانید واکسن زونا را دریافت کنید.
همچنین باید از تماس با افرادی که به زونا یا آبله مرغان مبتلا هستند، خودداری کنید، به خصوص اگر هرگز به آبله مرغان مبتلا نشده اید یا دارای نقص ایمنی هستید. زونا و آبله مرغان، بیماری‌های مسری هستند و می‌توانند از طریق تماس مستقیم با مایع تاول‌ها یا از طریق هوا با سرفه یا عطسه پخش شوند.
سخن آخر
زونا یک بیماری پوستی دردناک است که توسط همان ویروسی ایجاد میشود که باعث آبله مرغان میشود. این بیماری می‌تواند هر فردی را که آبله مرغان داشته است را تحت تاثیر قرار دهد، اما در افراد مسن و افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف شایع‌تر و شدیدتر است. زونا، بیماری پوستی است می‌تواند عوارضی مانند درد مزمن عصبی، آسیب چشم یا التهاب مغز ایجاد کند. برای این بیماری درمان‌هایی وجود دارند که می‌توانند به کاهش درد و طول مدت عفونت و جلوگیری از عوارض کمک کنند، مانند داروهای ضد ویروسی، مسکن‌ها، کرم‌های موضعی و درمان‌های خانگی. بهترین راه برای پیشگیری از زونا، واکسینه شدن در برابر آبله مرغان و زونا است. همچنین باید از تماس با افرادی که به زونا یا آبله مرغان مبتلا هستند، خودداری کنید، به خصوص اگر هرگز به آبله مرغان مبتلا نشده‌اید یا دارای نقص ایمنی هستید.
